Knokke-Heist staat niet alleen bekend om zijn prachtige stranden, gastronomie, exclusieve boetieks en bruisende cultuur, maar ook om zijn weelderige groenlandschappen. En neen, niet enkel in Het Zwin Natuur Park. Ook het straatbeeld van Knokke-Heist is prachtig aangekleed met bloemen en bomen. De beplanting in onze badplaats is niet alleen opvallend, maar ook doordacht gekozen en wordt met veel nauwkeurigheid verzorgd door de medewerkers van de gemeentelijke groendienst en externe tuinbedrijven.
Eenjarige bloemen en bloembollen vervangen door vaste planten
Op verschillende plaatsen in Knokke-Heist werd afgelopen jaar gekozen om een groot deel van de eenjarige bloemen en bloembollen te vervangen door vaste beplanting en groenblijvende heesters zoals prachtkaars, salie, ijzerhard, lampenpoetsersgras, olijfwilg ... Een doordachte keuze omdat deze vorm van vaste beplanting tal van voordelen heeft. In vergelijking met eenjarige planten hebben ze, los van het economische en ecologische aspect, nog tal van andere voordelen. Ze dienen o.a. niet ieder jaar aangeplant te worden en kunnen hierdoor veel dieper inwortelen waardoor ze minder snel onderhevig zijn aan watertekort bij aanhoudende droge periodes.
Duurzaam op het vlak van onderhoud, waterverbruik en diversiteit
Ook bieden de groenblijvende heesters zowel in de zomer als in de winter een sierwaarde, vangen ze fijn stof op en absorberen ze regenwater. Een duurzame verandering op het vlak van onderhoud en waterverbruik, maar ook op het vlak van biodiversiteit, waardoor o.a. bijen, vlinders, vogels en kleine zoogdieren voedsel en beschutting kunnen vinden tussen de beplanting. In Knokke-Heist werd van het totaal aantal bloemen in de gemeente (3363 m²) maar liefst 1397 m² bloemen en bloembollen vervangen door vaste beplanting en groenblijvende heesters. Een aantal voorbeelden zijn de turborotonde aan het station vanKnokke, het rondpunt in de Bondgenotenlaan in Heist en het Europaplein in Duinbergen
Permanente bloembollen in grasbermen en rotondes
De 1397 m² bloembollen die vervangen werd door bloeiende en geurende vaste planten zal er niet voor zorgen dat Knokke-Heist plots minder bloemen zal hebben, integendeel. Er werd geopteerd om deze bloembollen permanent aan te planten in verschillende grasbermen en rotondes. De groendienst koos hiervoor een speciaal en duurzaam bloembollenmengsel uit dat niet ieder jaar moet uitgehaald worden, maar wel voor extra bloemen zal zorgen. Voorbeelden hiervan zien we aan de Elizabetlaan in Heist ter hoogte van de inkom Zeebrugge, op de rotonde aan het kunstwerk Proud in de Heistlaan en in verschillende grasperken in Duinenwater. Het uiteindelijke resultaat zal dus zorgen voor 1397 m² extra bloemen, maar wel op een ecologisch, economisch en duurzame manier. Een bijkomend voordeel is de veiligheid van de medewerkers die zich minder frequent op rotondes in potentieel gevaarlijke verkeerssituaties moeten begeven om de watergift en het onderhoud mogelijk te maken.
Natuurlijke oplossingen voor waterbeheer door het gebruik van lava-daktuinsubstraat als voedingsbodem
Naast de keuze voor vaste beplanting i.p.v. eenjarige bloeiers, wordt ook bewust de voedingsbodem aangepakt. Lava-daktuinsubstraat met toevoeging van verschillende additieven om o.a. water beter vast te houden is een innovatieve oplossing die niet alleen water ophoudt op een efficiënte manier, maar ook zorgt voor minder verval van de beplanting en zo een langere levensduur van de bomen, bloemen en planten garandeert. Het biedt niet alleen praktische, maar ook milieuvriendelijke oplossingen, want dankzij de additieven heeft het lava-daktuinsubstraat ook een uitstekend vermogen om water te absorberen, wat resulteert in een efficiënte opname van (regen)water en een goede distributie van het opgevangen water. Dit draagt dan weer bij aan de verbetering van de biodiversiteit en de ecologische veerkracht.
Boomschors tegen onkruid
Wie bodem zegt, denkt misschien in zijn eigen tuin aan allerlei soorten onkruid. Als bijenvriendelijke gemeente is het gebruik van pesticiden sinds 1 januari 2015 verboden door openbare diensten (met uitzondering van de professionele land- en tuinbouw). Om de gemeentelijke bloemenperken te vrijwaren van nutteloze of schadelijke onkruiden wordt naast zorgvuldig geselecteerde bodembedekkers ook heel frequent gebruikt gemaakt van boomschors. Boomschors is een zeer efficiënte onkruidbestrijder omdat de stevige samenstelling het moeilijk maakt voor onkruidzaden om de bodem binnen te dringen en zich te ontwikkelen. Bovendien breekt boomschors na verloop van tijd biologisch af waardoor de bodem gevoed wordt met nieuwe voedingsstoffen. De groendienst bewaakt zeer zorgvuldig de zuurtegraad van de bodem die door boomschors beïnvloed kan worden, dit door eventuele toevoegingen van kalk mocht dat noodzakelijk zijn.
Natuurlijke groei van bomen
Het vervangen van bomen, zoals de duizenden bolacacia’s en esdoorns, door beter geschikte soorten draagt bij aan de lange termijnvisie van het innovatief groenlandschap van Knokke-Heist. Hierbij wordt gestreefd naar een natuurlijke groei van bomen die de ruimte krijgen om uit te groeien en hun volledige potentieel te bereiken, terwijl tegelijkertijd extra groeiruimte wordt gecreëerd door ontharding van verharde gebieden. Zo ook in de omgeving van de Sylvain Dupuisstraat. Hier werden esdoorns vervangen door steeneiken. Ook de boomspiegels werden aangepakt. Waar er voorheen dolomiet lag onder de bomen werd onderbeplanting voorzien met groenblijvende olijfwilg. De bestaande boomputten, waar vaak arme en slechte grond in zat, werden voorafgaandelijk volledig uitgegraven en vervangen door bomenzand en lavasubstraat dat verrijkt is met grondstoffen om de bomen en heesters alle groeikansen te geven.
Steeneiken met groenblijvende kruin
De steeneik zelf heeft ook tal van voordelen. Het is een uitstekende boomsoort voor een mild klimaat, zoals we dat in Knokke-Heist kennen; is goed bestand tegen zeewind en de volwassen bomen kenmerken zich door een prachtige groenblijvende kruin. Het verticaal groeiende wortelgestel zal er bovendien voor zorgen dat de omliggende verharding niet opgeduwd of beschadigd kan worden. Het resultaat zal dan ook een prachtig, groen straatbeeld zijn met mooie, trotse bomen die we niet ieder jaar moeten insnoeien.
Juiste boom op de juiste plaats
Deze vernieuwingen kaderen binnen het transformatieplan van de bomen en het bomenplan dat de gemeentelijke groendienst uitgewerkt heeft. Deze nieuwe wind luidt een duurzaam tijdperk in waarbij in de eerste plaats selectieve en doordachte keuzes gemaakt worden om de juiste boom op de juiste plaats aan te planten zonder dat deze noodzakelijk periodiek gesnoeid moet worden. Hierbij geldt vooral dat de keuze van de boom afhankelijk is van de standplaats, de groeiruimte en de ondergrond. Tot op vandaag staan nog veel soorten aangeplant op locaties waar ze nooit kunnen uitgroeien tot volwassen bomen en waar snoeien dus de enige oplossing is. Bij de vernieuwingen wordt de groeiruimte zoveel mogelijk vergroot. Deze onthardingen (tegelwippen) zorgen niet alleen voor meer groeiruimte voor de bomen en het groen, ze dragen ook bij aan het creëren van grotere waterbuffers bij regenval.
Afgelopen jaar markeerde een periode van significante vooruitgang in de groenvoorzieningen van Knokke-Heist. Kortom, de lentepracht gaat verder dan alleen bloemen en bloesems; het is een beleidsplan met doordachte keuzes op basis van duurzaamheid, ecologie en de behoeften van het groenlandschap. Met een focus op transformatie, biodiversiteit en langetermijnvisie blijft de gemeente een groen meesterwerk in volle bloei!